Promieniowanie przekroczyło wartość stałej słonecznej

W jednym z artykułów sprawdzaliśmy, gdzie w Polsce występują najlepsze warunki do uzyskiwania energii ze Słońca. Przypomnijmy, z danych wieloletnich wynika, że najlepsze warunki do stosowania technologii fotowoltaicznej występują na Podkarpaciu, Lubelszczyźnie i Ziemi Świętokrzyskiej. Na pozostałym obszarze dzielnic południowych i południowo-wschodnich promieniowanie jest niewiele niższe. Ponadto wskazaliśmy, że maksymalne promieniowanie słoneczne w ciągu roku może sporadycznie przekroczyć 1400 W/m2, czyli więcej niż wynosi stała słoneczna!

Jest to jednak sytuacja niezwykle rzadka, gdyż muszą występować odpowiednie warunku atmosferyczne. Ma to miejsce przeważnie kilka razy w roku, gdy pojawia się efekt soczewki wywołany przez chmury kłębiaste Cu. Ważna jest również masa powietrza, bowiem im ono jest czystsze, tym zmniejsza się jego wpływ na ograniczenie natężenia promieniowania słonecznego.

Co ciekawe, w porze letniej największe dobowe promieniowanie otrzymujemy w czasie słonecznej pogody, ale przy stosunkowo niższych temperaturach, co ma związek z napływem czystego powietrza z północy w tym z Arktyki.

W ciągu ostatnich kilkudziesięciu godzin mogliśmy się o tym przekonać na Podkarpaciu. Na naszej stacji w Rzeszowie o godz. 12:54 w niedzielę 01.07, pomiar promieniowania słonecznego osiągnął 1411.89 W/m2. Taką wartość zanotowaliśmy po raz pierwszy w tym roku.

Na zdjęciu satelitarnym wykonanym około godz. 12:30 przez satelitę Terra, widzimy pasmo rozerwanego zachmurzenia znajdującego się na północ od Rzeszowa. Kilkanaście minut później znalazło się ono nad naszą stacją z rozproszonymi chmurami CU. Dzięki temu powstał efekt soczewki, a co za tym idzie chwilowy pomiar promieniowania słonecznego przekroczył wartość stałej słonecznej!

Zdjęcie satelitarne MODIS (Terra) NASA, 1 lipca 2018 roku

Przy tej okazji należy przypomnieć, że na podstawie danych satelitarnych ustalono średnią wartość 1361 W/m2 całkowitego promieniowania słonecznego docierającego do Ziemi. Atmosfera ziemska zawierająca aerozole, hydrometeory i cząsteczki gazu pochłania i rozprasza bezpośrednie promieniowanie, z tego powodu irradiacja słoneczna jest przeważnie niższa. Zdarzają się jednak chwilowe i nieliczne wyjątki, które warto podkreślić. Dodajmy, że stała słoneczna ulega niewielkim wahaniom w zależności od cykli słonecznych o 0.1-0.2 %, dlatego nie jest traktowana jako stała fizyczna.