| |
Zagrożenie!
Tarcza słoneczna w czasie zachodu uległa deformacji. Jakie zjawisko wywołało ten efekt?

Tarcza słoneczna w czasie zachodu uległa deformacji. Jakie zjawisko wywołało ten efekt?

Nasz czytelnik Witold Ochał, zwrócił dziś 10.11 uwagę o godz. 15:50 na nietypowy wygląd tarczy zachodzącego Słońca na Podkarpaciu. Obserwator mógł odnieść wrażenie „falowania tarczy”. W rzeczywistości zjawisko to nazywane jest refrakcją atmosferyczną lub refrakcją astronomiczną, z uwagi na załamywanie się w atmosferze światła pochodzącego spoza Ziemi.

refrakcja Słońca falowanie tarczy

Jaki efekt wywołuje to zjawisko?

Zjawisko deformacji tarczy słonecznej, postrzegamy z perspektywy ziemskiego obserwatora. Jest ono wywołane przez specyfikę atmosfery naszej planety, różniącej się gęstością, ciśnieniem, wilgotnością i temperaturą w całym pionowym profilu. To właśnie z tego powodu na różnych poziomach dochodzi do refrakcji światła, czyli ugięcia promieni słonecznych docierających do powierzchni Ziemi. Krótko mówiąc - atmosfera ziemska powoduje ograniczenia w obserwacjach astronomicznych, dlatego ESA i NASA umieściła poza ziemską atmosferą teleskopy, w tym najbardziej znany Hubble’a. Dzięki temu udało się uniknąć powszechnego problemu drgań i migotania w czasie obserwacji astronomicznych.

refrakcja Słońca falowanie tarczy Podkarpacie

Tymczasem pionowe i poziome gradienty temperatury w atmosferze ziemskiej mogą powodować różne formy i kształty tarczy słonecznej. Doskonale to widać w czasie nietypowego gradientu temperatury w pobliżu powierzchni, a także w odwrotnej sytuacji w przypadku występowania inwersji. Wówczas obserwator może zobaczyć wprowadzające w błąd obrazy odległych obiektów wydających się jako większe, mniejsze, rozciągnięte, pływające lub zniekształcone. Jednym z przykładów takiego efektu jest Fata Morgana.

Bardzo dobrym źródłem informacji o przekroju pionowym atmosfery są sondaże aerologiczne wykonywane w Polsce w trzech miejscach.

Sondaż aerologiczny Legionów pomiary

Dzisiejszy popołudniowy sondaż z Legionowa wyraźnie wskazuje m.in. na inwersję (temperatura wraz z wysokością rośnie zamiast spadać) występującą na poziomie około 300-700 metrów, a także największą wilgotność tuż nad powierzchnią. 

Dane: IMGW


Komentarze
Brak komentarzy... bądź pierwszy!