| |
Zagrożenie!

10 zaskakujących faktów na temat burz

Co roku szczyt sezonu burzowego w Polsce przypada od maja do sierpnia. W tym czasie statystycznie mamy największe szanse na zobaczenie niebezpiecznych i zarazem pięknych wyładowań atmosferycznych. Na temat burz powstało wiele mitów, ale my przedstawimy tylko fakty.

Pioruny uderzające w samoloty

10 faktów na temat burz

1. Mówiąc o wyładowaniach atmosferycznych należy zapamiętać, że istnieją trzy główne rodzaje:  wyładowanie chmura - ziemia, międzychmurowe (z chmury do chmury) oraz błyskawice wewnątrzchmurowe. Występują również inne, rzadkie formy burz. Należą do nich jeszcze mało zbadane pioruny kuliste i wstążki błyskawic, gdzie piorun rozchodzi się poziomo w kształcie smug lub łańcucha przypominającego wyglądem perły na sznurku.

2. Błyskawice i grzmoty występują w tym samym czasie, ale z uwagi na to, że światło (300 000 km/s) przemieszcza się szybciej niż dźwięk (332m/s), to błysk pioruna dociera do naszych zmysłów przed gromem. Licząc sekundy między błyskiem a grzmotem możemy łatwo obliczyć, w jakiej odległości od nas znajduje się burza. W normalnych warunkach grzmot słyszany po upłynięciu 3 sekund informuje nas, że burza znajduje się w odległości ok. 1 km. Na otwartej przestrzeni grzmot może być słyszany z odległości ponad 20 km.

3. Teoretycznie pojedyncza błyskawica mogłaby zasilić 100W żarówkę przez ponad 3 miesiące.

4. W czasie wyładowania powietrze wokół pioruna rozgrzewa się do 28 tys. st. C. To 5 razy więcej od temperatury powierzchni Słońca.

5. 90 % wyładowań atmosferycznych nigdy nie dociera do powierzchni Ziemi, lecz przemieszcza się między chmurami.

6. W 1752 roku amerykański naukowiec Benjamin Franklin przeprowadził eksperyment, w którym udowodnił, że poprzez latawiec z wilgotnym sznurem z chmury spłyną ładunki elektryczne. Jest uważany za wynalazcę piorunochronu.

7. Na całym świecie w danej chwili występuje ok. 2 tys. burz generujących 100 wyładowań na sekundę. Występują one najczęściej w lasach tropikalnych.  

8. Wbrew mitom, piorun może uderzyć wiele razy w to samo miejsce. Przykładem są wysokie budynki, jak Empire State Building (średnio ponad 100 razy w roku) i pomnik Chrystusa Odkupiciela w Rio de Janeiro (średnio kilka razy w roku).

9. Radio ustawione na fale długie może pełnić funkcję prostego detektora burz, gdyż podczas wyładowania emitowane są fale elektromagnetyczne. Ich zakres widmowy jest znacznie szerszy od pasma widzialnego, a przez to obejmuje również fale radiowe. Fakt, że wyładowania atmosferyczne można wykryć na radiowych falach długich, stał się podstawą systemów lokalizacji wyładowań. Jest to w dzisiejszych czasach archaiczna metoda, ale w sytuacji, gdy nie mamy dostępu do internetu, np. będąc pod namiotem czy na biwaku, możemy sobie pomóc zwykłym radiem. Do wykrycia zbliżającej się burzy nadaje się każdy odbiornik radiowy, wyposażony w zakres fal długich. Zakres ten może być oznaczony jako LW (fale długie) lub AM (modulacja amplitudowa), a w starszych modelach literą D (fale długie) na których nadaje m.in. Program 1 Polskiego Radia (częstotliwość 225 kHz). Pioruny emitują zakłócenia właśnie na tym zakresie częstotliwości, co odbierane jest przez radio, jako charakterystyczne trzaski. Każdy trzask oznacza wyładowanie. Zasięg ich odbioru jest duży, bowiem są one słyszalne w radiu, w odległości nawet 50-100 km od burzy. Zdarza się, że nie widać jeszcze chmury burzowej, a zakłócenia radiowe są słyszalne. Warto jednak dodać, że ta metoda ma wadę, bowiem nie pozwala na wykrycie z którego kierunku nadciąga burza. Ponadto nie daje pewności, czy burza nadejdzie czy nas ominie. Pozwala jednak na ustalenie, czy burza zbliża się, czy oddala, ponieważ im dalej są wyładowania, tym słabsze są trzaski w odbiorniku radiowym. W sytuacji braku dostępu do innych źródeł to naprawdę skuteczna metoda. 

10. Śp. Roy Cleveland Sullivan (pracował jako strażnik parku w Wirginii), w 1942 i 1977 roku został siedmiokrotnie uderzony piorunem. Wszystkie porażenia przeżył! Zmarł z własnej winy, gdy się postrzelił w wieku 71 lat.


Komentarze
Brak komentarzy... bądź pierwszy!