Linie lotnicze wykorzystują prąd strumieniowy (jet stream) w locie z Ameryki do Europy
Już w czasie II wojny światowej piloci trafiali na obszar dość wąskiego i intensywnego strumienia silnego wiatru przenoszącego z zachodu na wschód olbrzymie masy powietrza, ale wówczas tylko nieliczni byli świadomi z jakim zjawiskiem mają do czynienia.
Jet Stream odkrył i opisał w 1926 roku „ojciec japońskiej meteorologii” - Wasaburo Ooishi - jednak dopiero w 1947 roku zjawisko zostało oficjalnie nazwane prądem strumieniowym, gdy na nowo zostało potwierdzone w Stanach Zjednoczonych i Europie.
Wyniki prac Ooishiego poznało niewielu fachowców na świecie, dlatego w czasie II wojny światowej z prądu strumieniowego korzystali wyłącznie Japończycy przy projekcie bomb balonowych fu-go skierowanych przeciwko Amerykanom.
Prognozowane położenie prądu strumieniowego o godz. 14:00, 23 października br.
Współcześnie to zjawisko jest bardzo dobrze znane i opisane. Bieżące obserwacje i pomiary wskazują na prąd strumieniowy występujący głównie na wysokości 8.5-12 km (zdarza się również dolno-troposferyczny wzmagający wiatr w górach - zobacz rekord halnego), gdzie może osiągać nawet 250-500 km/h! (z tego powodu do dziś w zimie nie zdobyto K2 - sprawdź warunki).
Wcześniej sądzono, że jest to prawie poziomy strumień silnego wiatru z zachodu na wschód, a obecnie doskonale wiemy, że strumień ten meandruje w trudny do przewidzenia sposób, co ma przełożenie na m.in. dłuższe utrzymywanie się danego typu pogody (np. fali mrozu w USA i Kanadzie).
Powstaje on na granicy między sąsiadującymi masami powietrza o znacznej różnicy temperatur, między obszarem polarnym i cieplejszym z niższych szerokości geograficznych. W wyniku rosnącej temperatury w Arktyce, różnica temperatury ulega zmniejszeniu, a to z kolei powoduje okresami spowolnienie prądu strumieniowego, jego przerwanie i nietypowe meandrowanie na niższe szerokości geograficzne. Ma to później przełożenie na warunki atmosferyczne w danym regionie naszej planety.
Obecnie prąd strumieniowy jest wykorzystywany przede wszystkim przez linie lotnicze. Dzięki prognozom, przewoźnicy mogą zmienić zaplanowaną trasę i wykorzystać ten silny wiatr na wysokości przelotowej do ograniczenia zużycia paliwa lotniczego i przyspieszenia samego lotu.
Aktualne prognozy wskazują na występowanie silnego prądu strumieniowego ciągnącego się od kontynentalnej części Ameryki Północnej przez południowy region Grenlandii, Islandię po Polskę, gdzie silny wiatr nad naszym krajem na wysokości przelotowej pojawi się dziś 23.10 w ciągu dnia.
Przykład wykorzystania jet streamu przez linie lotniczą zaprezentował serwis flightradar24. W minioną niedzielę 21.10 samolot Airbus A330-203 należący do Turkish Airlines zamiast lecieć klasyczną i najkrótszą trasą z Panamy do Stambułu (zaznaczona przerywaną linią), to skierował się dalej na północy-wschód w rejon południowej Grenlandii i Islandii, aby wykorzystać silny prąd strumieniowy.
W najbliższych kilkudziesięciu godzinach taka sytuacja będzie mieć miejsce znacznie częściej, szczególnie na trasie przelotu z Ameryki Północnej do Wielkiej Brytanii, Norwegii, Szwecji i Polski.
