Rozpoczyna się sezon na obserwację obłoków srebrzystych - najwyższych chmur widocznych z powierzchni Ziemi
Wraz z początkiem czerwca rozpoczyna się sezon obserwowania obłoków srebrzystych - najwyższych chmur mezosferycznych NLC widocznych z powierzchni Ziemi. Pojawiają się one co roku na półkuli północnej, głównie pomiędzy 50° i 70° szerokości geograficznej, zwłaszcza między czerwcem a sierpniem.
Obłoki srebrzyste najczęściej można dostrzec przy dobrej pogodzie, gdy Słońce znajduje się kilka lub kilkanaście stopni poniżej horyzontu. W najbliższych tygodniach warto wieczorem spojrzeć w niebo, szczególnie 1-4h po jego zachodzie bądź przed wschodem. Mimo, że nasza gwiazda znajduje się wtedy za horyzontem, to obłoki srebrzyste będą tak wysoko, że promienie słoneczne zdołają je oświetlić. Dzięki temu błyszczą mimo panującego zmierzchu.
Obłoki srebrzyste widoczne z rejonu Szubina w woj. kujawsko-pomorskim, 3 czerwca 2019 roku. Foto: Marek Nikodem
Proces powstawania tych nietypowych chmur do dziś naukowcom nie udało się jednoznacznie wyjaśnić. Mówi się o pozostałości po spalonych meteorach, popiołach wulkanicznych lub o gazach z silników rakiet transportujących w przestrzeń kosmiczną m.in. kosmonautów i satelity. Występują one w mezosferze na wysokości około 75-85 km nad powierzchnią Ziemi. Obserwatorzy dopiero zaczynający swoją przygodę z meteorologią często mylą zjawisko z chmurami piętra wysokiego Cirrus.
Obłoki srebrzyste z rejonu Szubina, 3 czerwca 2019 roku. Foto: Marek Nikodem
Obłoki srebrzyste widoczne z Podkarpacia, 7 lipca 2018 roku. Foto: Witold Ochał
Pamiętajmy, że obłoki srebrzyste NLC są najwyższymi chmurami możliwymi do obserwowania z powierzchni Ziemi, ale nie najwyżej występującymi nad naszą planetą. To miano należy do polarnych chmur mezosferycznych PMCs. Występują one na obu półkulach przez 60-80 dni powyżej 70-75° szerokości geograficznej. Sezon na ich obserwacje rozpoczyna się ok. 20 dni po przesileniu letnim. Chmury te są bardzo delikatne i w zasadzie z powierzchni Ziemi nie można ich dostrzec, gdyż występują na wysokości 80-100 km. Ze względu na ten fakt, ich obserwacją i badaniem zajmują się satelity oraz astronauci pracujący na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS).
Astronauci z ISS, orbitując 1 sierpnia 2014 roku nad południową Ukrainą sfotografowali chmury PMCs znajdujące się nad Rosją
PMCs pojawiają się głównie w pobliżu biegunów. W ciągu ostatnich kilku lat występowały również na niższych szerokościach geograficznych np. nad stanem Kolorado i Wirginia w USA. Na przestrzeni ostatnich 30 lat zauważono, że chmury te stały się jaśniejsze i grubsze.
