
Od Antarktydy oderwała się duża góra lodowa. Jej powierzchnia jest większa od Hongkongu
Od Antarktydy oderwała się kolejna duża góra lodowa. Jej powierzchnie oceniono na około 1270 kilometrów kwadratowych, czyli jest większa od Hongkongu (1108 km2) i ponad dwukrotnie od Warszawy (517,2 km2). Zdjęcia satelitarne sugerują, że może mieć około 50 km długości. Do oderwania góry lodowej doszło na szelfie lodowym. To obszar przedłużenia lądolodu wchodzącego na półce lodowej w obszar morza. Naukowcy z British Antarctic Survey (BAS) po raz pierwszy wykryli rozwój rozległych pęknięć w lodzie na tym obszarze ponad 10 lat temu. W tym rejonie znajduje się Stacja Badawcza Halley, ale glacjolodzy z BAS twierdzą, że jest mało prawdopodobne, aby obecne wycielenie miało wpływ na bezpieczeństwo stacji. Pierwsza wskazówka, że dojdzie do ocielenia pojawiła się w listopadzie 2020 roku, gdy pęknięcie skierowało się w stronę kolejnej dużej rozpadliny w pobliżu języka lodowcowego Stancomb-Wills Glacier Tongue, oddalonego o 35 km.
Duża góra lodowa oderwała się od Antarktydy. Zdjęcie: BAS, styczeń 2021
North Rift to trzecie duże pęknięcie szelfu lodowego, które uaktywniło się w ciągu ostatniej dekady. W styczniu szczelina ta przesuwała się na północny wschód z prędkością do 1 km dziennie, przecinając pływający szelf lodowy o grubości 150 m. Ostatecznie góra lodowa oderwała się, gdy pęknięcie rozszerzyło się na kilkaset metrów w ciągu kilku godzin, uwalniając lód od reszty 26 lutego 2021.
Położenie stacji badawczej Halley względem pęknięć i oderwanej góry lodowej od szelfu. Grafika: BAS
Lodowiec szelfowy na Antarktydzie jest codziennie monitorowany za pomocą zautomatyzowanej sieci precyzyjnych instrumentów GPS. Naukowcy korzystają również ze zdjęć satelitarnych ESA, NASA i niemieckiego satelity TerraSAR-X. Wszystkie dane są przesyłane do Cambridge, gdzie fachowcy analizują dane. Dzięki temu wiemy co się dzieje na Antarktydzie, gdy na stacji nie ma personelu w czasie nocy polarnej i temperatur spadających poniżej -50 st. C.
Oderwanie góry lodowej od Antarktydy widoczne z pokładu samolotu
W nadchodzących tygodniach lub miesiącach góra lodowa może się oddalić, albo może osiąść na mieliźnie i pozostać blisko Szelfu Lodowego Brunt, tymczasem Stacja Halley znajduje się w głębi lądu na części szelfu lodowego połączonego z kontynentem. Po przeniesieniu stacja Halley VIa jest teraz bezpieczna, ale niewykluczone, że w kolejnych latach znów będzie musiała zostać przeniesiona.
Inne przykłady oderwanych gór lodowych od Antarktydy z minionych lat.
DobraPogoda24, BAS