Coraz większy wir polarny. Sprawdzamy w jakiej jest kondycji. Ten cyklon decyduje o mroźnej i śnieżnej zimie
Minął już miesiąc od powstania cyklicznego wiru polarnego znajdującego się w stratosferze nad Arktyką. To bardzo ważny czynnik atmosferyczny kształtujący pogodę szczególnie w okresie zimowym. W zależności od jego kondycji, zima w Europie, Azji czy w Ameryce Północnej może być śnieżna i okresami mroźna, lub łagodna i często z przelotnymi opadami mieszanymi, ale chwilami wietrzna z ryzykiem przechodzenia częstych cyklonów z wichurami. Sprawdźmy, w jakiej jest kondycji wir polarny i jakie są prognozy rozwoju tego cyklonu na kolejne tygodnie.
Prognozowany obszar wiru polarnego i cyklonu, 27 października 2022
Wir polarny w tym roku zaczął ponownie powstawać pod koniec września. W minionych tygodniach rozrósł się i stopniowo wzmocnił, ale nie jest obecnie jeszcze silnym i potężnym cyklonem, aczkolwiek jest większy i silniejszy niż w ubiegłym roku o tej porze. Temperatura w jego centrum w stratosferze spada już do -70/-80 st. C. W szczycie rozwoju bliżej zimy temperatura potrafi spaść nawet poniżej -90/-95 st. C. Ostatni tak silny wir polarny mieliśmy w sezonie 2019/2020, gdy surowej zimy w Polsce nie było, ale i w ubiegłym sezonie silny wir polarny zapewnił łagodną zimę. Mieliśmy jednak wtedy rekordowe styczniowe burze i liczne orkany i wichury szczególnie w lutym. Kondycja wiru polarnego to bardzo ważny aspekt pogodowy, bo jeśli wir jest silny i zwarty wokół Bieguna Północnego, to często zimy na półkuli północnej, w tym w Europie są słabe pod względem silnych mrozów i śnieżyc, a to ma obecnie duże znaczenie w kontekście wysokich kosztów surowców opałowych.
Prognoza położenia i prędkość wiatru w wirze polarnym, 28 października 2022
Zupełnie inaczej jest w przypadku słabego i chaotycznego wiru polarnego. Wówczas często i nieoczekiwanie zdarzają się spływy zimnego powietrza arktycznego na niższe szerokości geograficzne. Wtedy pojawiają się nietypowe anomalie, jak trwalsze i nagłe ataki śnieżyc i mrozu. Przykładem w ubiegłych latach jest śnieżyca, jaka nawiedziła Hiszpanię, w tym Madryt, a także Teksas w USA w sezonie 2020/2021, gdy uderzył nietypowy mróz i śnieg.
Prognozowana anomalia temperatury na wysokości wiru polarnego, 31 października 2022
Aktualnie widzimy, że rozwój wiru polarnego w stratosferze nad Arktyką będzie nadal kontynuowany. Mamy zarówno obszary z dodatnią i ujemną anomalią temperatury, ale bez wyraźnego obszaru przewagi świadczącego o możliwej blokadzie. Rozbicie wiru przez tzw. nagłe ocieplenie stratosferyczne obecnie również nie jest przewidywane. Miejscami dodatnia anomalia temperatury na poziomie około 14 st. C. jest zbyt słaba, aby mogła cokolwiek zmienić.
Prognozowane położenie wiru troposferycznego (prądu strumieniowego) sprzężonego z wirem polarnym, 30 października 2022
Na uwagę oczywiście zasługuje prąd strumieniowy w troposferze, który jest sprzężony z wirem polarnym. Wir troposferyczny do końca października będzie nadal dość przewidywalny. Jest on umiarkowany i miejscami okresowo silny, ale raczej występujący na podobnym obszarze. Aktualnie nie wykazuje on tendencji do blokowania i głębokiego schodzenia na niższe szerokości geograficzne. Oznacza to, że pogoda z trwalszymi akcentami zimowymi jest możliwa tylko na północ od jego osi. Na południe od prądu strumieniowego będzie cieplej niż zwykle, a w osi prądu z ryzykiem głębokich cyklonów, wichur i dynamicznej pogody.
Prognozowane położenie i prędkość wiatru w wirze polarnym, 10 listopada 2022
W kolejnych tygodniach musimy więc nadal śledzić rozwój wiru polarnego. Jeśli będzie się rozwijał i wzmacniał, to atak trwałej i mroźnej zimy w najbliższym sezonie zimowym nam nie grozi. Oczywiście zdarzą się miejscami epizody zimowe, ale o zimie z trwałą pokrywą śnieżną i wielu dniach z całodobowym mrozem nie ma mowy. Minusem takiej sytuacji będzie często zmienna pogoda, z ryzykiem przechodzenia frontów atmosferycznych związanych z głębokimi cyklonami atlantyckimi. Mogą się wtedy zdarzyć również wichury lub orkany z burzami. Zupełnie inaczej może być w przypadku rozbicia wiru polarnego. Wtedy po 2-5 tygodniach może nastąpić spora zmiana i atak śnieżnej i mroźnej zimy, gdy jęzory arktycznego powietrza w różnych regionach Europy, Azji, czy Ameryki Północnej będą schodzić na południe.
DobraPogoda24.pl
