Toksyczna chmura z wulkanu na Wyspach Kanaryjskich dociera do Polski. Czy są powody do obaw?

Wybuch wulkanu Cumbre Vieja położonego na wyspie La Palma znajdującej się na hiszpańskich Wyspach Kanaryjskich, wyemitował i nadal emituje duże ilości dwutlenku siarki do atmosfery. Toksyczna chmura dotarła już nad Europę, w tym nad Hiszpanię, Francję, Niemcy, Włochy i Chorwację. W niedzielę 26 września 2021 chmura dwutlenku siarki wkroczy do Polski i pozostanie nad naszym krajem co najmniej kilka dni. Czy są powody do obaw i będą kwaśne deszcze? Sprawdziliśmy najnowsze prognozy przemieszczenia toksycznej chmury.

Prognoza dotarcia toksycznej chmury dwutlenku siarki do Polski

Non stop śledzimy prognozy atmosferyczne, w tym modelowanie rozmieszczenia zanieczyszczeń rozprzestrzeniających się na tysiące kilometrów. W tym przypadku skupiamy się na najnowszej prognozie przemieszczenia toksycznej chmury dwutlenku siarki. Niewielkie ilości tego niebezpiecznego gazu już dotarły do Polski, ale główne zanieczyszczenie pochodzące z erupcji wulkanu na wyspie La Palma dotrze do Polski już za kilkanaście godzin. Poniżej prognoza stężenia SO2 w atmosferze w sobotę 25 września o godzinie 22:00.

W niedzielę 26.09 znaczna koncentracja dwutlenku siarki będzie zalegać nad zachodnią i południową Polską. Poniżej prognoza na godzinę 22:00. Jest to spodziewane stężenie SO2 w kilkukilometrowym pionowym profilu atmosfery.

W poniedziałek 27 września, toksyczna chmura dwutlenku siarki przesunie się nieco bardziej na wschód do centrum i na południe Polski. Nadal będzie obecna na zachodzie kraju. Poniżej prognoza na godzinę 22:00.

Dopiero we wtorek 28 września koncentracja zawartości dwutlenku siarki SO2 w pionowym profilu atmosfery ma się zmniejszać o ile wulkan nie zaskoczy nas dalszą silną erupcją, bo wulkan jest nadal bardzo aktywny.

Dwutlenek siarki ulega procesom chemicznym w atmosferze. Wywołuje kwaśne deszcze

Chmura wytworzona przez erupcję wulkanu zawiera wiele związków. Wyróżniamy przede wszystkim popiół wulkaniczny, szczególnie niebezpieczny dla ruchu lotniczego. Kolejnymi procesami są emisje gazów w tym CO2 i SO2. Ich stężenie jest codziennie śledzone i monitorowane w atmosferze. Wulkan Cumbre Vieja na wyspie La Palma jest nadal bardzo aktywny. Przez cały dzień słyszano serię eksplozji. W tym czasie coraz więcej materiału piroklastycznego i popiołu dostawało się do atmosfery. Otworzył się nowy otwór, z którego wypływa lawa.

Dwutlenek siarki w atmosferze ulega procesom chemicznym, w tym dalszemu utlenieniu do SO3. W sprzyjających warunkach z zawieszonymi kropelkami wody w atmosferze może tworzyć kwas siarkowy i następnie wywołać kwaśny deszcz uszkadzający rośliny, zubażający glebę i niszczący ściany budynków (rozpuszcza wapień i cement), a także inicjujący korozję elementów metalowych. Prognozy wskazują, że najbliższe opady deszczu na zachodzie Polski wystąpią około wtorku 28.09, ale wówczas koncentracja dwutlenku siarki w atmosferze ma być już znacznie mniejsza.

Czy toksyczna wulkaniczna chmura dwutlenku siarki stanowi zagrożenie w Polsce?

Symulacje prognoz programu Copernicus wskazują, że SO2 na ogół ma pozostać nad Polską wysoko w atmosferze, dlatego o ile nie wystąpi deszcz w niedzielę 26.09 i poniedziałek 27.09 (aktualne prognozy na to nie wskazują), to nie powinniśmy mieć powodów do obaw. Stężenie SO2 na poziomie gruntu nie powinno znacząco wzrosnąć. Pamiętajmy, że na co dzień dwutlenek siarki jest obecny w powietrzu na wysokości na której oddychamy, gdyż pochodzi z procesów związanych z działalnością człowieka. Sytuacja w porównaniu do lat 70-80-tych XX wieku uległa jednak drastycznej poprawie, co ma związek z większymi normami emisji. Kwaśne deszcze w Polsce występują aktualnie bardzo rzadko. Zupełnie inaczej było 30-50 lat temu w czasie poprzedniego ustroju, gdy przemysł emitował do atmosfery olbrzymie zanieczyszczenia.

Normy SO2 w atmosferze

Dwutlenek siarki jest zanieczyszczeniem powietrza, którego stężenie w atmosferze nie może przekraczać średnio dobowo 125 μg/m3, a średnio godzinowo 350 μg/m3. Prognoza programu Copernicus nie przewiduje aż takiej koncentracji SO2 w pionowym profilu atmosfery. Jego stężenie w atmosferze ma być poniżej normy. Aktualnie SO2 nie jest już głównym problemem w Europie, bo antropogeniczne emisje tlenku siarki pochodzącego głównie z przemysłu zostały drastycznie zmniejszone w ciągu ostatnich 20 lat.

Stężenie SO2 bezpieczne w Polsce. Brak zanieczyszczenia wulkanicznego przy powierzchni ziemi

Prognozy zanieczyszczenia powietrza uwzględniające zawartość dwutlenku siarki w warstwie przyziemnej w Polsce nie wskazują na wzrost zanieczyszczenia z powodu dotarcia toksycznej wulkanicznej chmury. Poniżej prognozowane maksymalne zanieczyszczenie dzienne SO2 w Polsce, niedziela 26 września.

Przy powierzchni ziemi nad Polską w najbliższych 3 dniach nie widać obecności wulkanicznego SO2. Poniżej prognozowane maksymalne stężenie SO2 w poniedziałek, 27 września.

Sytuację monitorujemy i na bieżąco będziemy informować o kolejnych ważnych zjawiskach atmosferycznych.

DobraPogoda24.pl, Copernicus / Windy