Sonda SOHO zarejestrowała pełny 22-letni cykl słoneczny. Jak w tym czasie zmieniała się aktywność Słońca?
W jednym z artykułów opublikowanych na naszej stronie kilka tygodni temu, opisaliśmy o wkraczaniu Słońca w okres najniższej aktywności. Uzasadniliśmy jednocześnie, że taka zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na przebieg zmian klimatycznych panujących na Ziemi.
22 grudnia 2017 roku sonda kosmiczna SOHO (Solar and Heliospheric Observatory) osiągnęła 22 lata swojej misji polegającej na monitorowaniu aktywności słonecznej, a tym samym zbieraniu szeregu danych służących do prac badawczych.
Sonda badawcza SOHO. Ilustracja: NASA
Obserwacje cyklu zmian prowadzone są już od około 250 lat, ale dzięki rozwojowi technologii ich dokładność jest bardzo wysoka. Obserwacje te polegają na dokumentacji liczby plam słonecznych na powierzchni gwiazdy. Nie bez powodu ogłoszono 22 lecie działalności sondy. Pełny cykl słoneczny trwa w przybliżeniu właśnie około 22 lat.
Co kryje się pod pojęciem pełnego cyklu? Polaryzacja Słońca stopniowo ulega zmianie w trakcie cyklu w taki sposób, że po około 11 latach orientacja pola przybiera odwrotny przebieg w postaci zamiany półkul. W okolicach 22 roku cyklu orientacja pól ponownie wraca do pierwotnego ułożenia.
Sonda SOHO wiosną każdego roku za pomocą specjalnego teleskopu rejestrowała obraz powierzchni słońca w technologii ultrafioletu. Obserwacje przy użyciu tej technologii pozwoliły na dostrzeżenie m.in. Korony Słońca czyli niezwykle gorącej atmosfery osiągającej temperaturę rzędu dwóch milionów stopni C!
Aktywność słoneczna w przeciągu ostatnich 22 lat zarejestrowana przez sondę SOHO
Największa aktywność słoneczna charakteryzuje się występowaniem bardzo silnego pola magnetycznego przybierającego postać wyraźnie jasnych punktach. Aktywność słoneczna widoczna jest także na powierzchni Słońca w postaci charakterystycznych plam. Wysokie stężenie pola magnetycznego może w niektórych przypadkach obniżyć temperaturę powierzchni Słońca, co widać w świetle widzialnym jako czarne plamy. Pełny cykl słoneczny rozpoczął się w 1996 roku, osiągając połowę swojego czasu trwania w roku 2008. Maksymalne wykorzystanie energii słonecznej miało miejsce w 2014 roku.
Zmiana aktywności słonecznej w ciągu ostatnich 13 lat
Sonda SOHO w trakcie monitorowania 22 letniego cyklu aktywności słonecznej dostarczyła bardzo dużo cennych danych na temat zmienności tej gwiazdy, przyczyniając się do dokonania wielu okryć takich jak oszacowania źródeł tzw. „szybkich” wiatrów słonecznych.
Dane: ESA, NASA, SILSO
