Ponad 350 km chmura w kształcie rury nad Australią

Fenomeny zjawisk atmosferycznych co jakiś czas możemy obserwować w różnych częściach naszej planety. Jednym z nich jest niezwykle ciekawa chmura przypominająca kształtem rurę lub poziomą rolkę nazywaną potocznie zjawiskiem Roll Cloud (chmura rolkowa).

Sytuacja zmieniła się w 2017 roku gdy chmura została oficjalnie wprowadzona do klasyfikacji w najnowszym wydaniu Międzynarodowego Atlasu chmur pod nazwą Volutus. Należy ona do gatunku chmur stratocumulus i altocumulus. W odróżnieniu od wału szkwałowego, chmura rolkowa Volutus nie jest w jakikolwiek sposób związana z innymi układami chmurowymi.

Zazwyczaj występuje pojedynczo lub jest ułożona w równoległe rzędy i tworzy uliczki chmur. Cechą charakterystyczną jest również rotacja wokół własnej osi.

Volutus powstaje niezwykle rzadko, ale jest pewien region na świecie gdzie pojawia się systematycznie między wrześniem a początkiem listopada. Mowa o południowej Zatoce Karpentaria w północnej Australii. Specyficzne ukształtowanie lądu i obecność pobliskiego morza sprzyja inicjacji chmury rolkowej nazywanej w tej części świata Morning Glory - poranna chwała. Co roku przyciąga ona pilotów szybowców w rejon miasta Burketown, gdzie chcą spróbować swoich sił w szybowaniu na falach atmosferycznych. W historii obserwacji tego zjawiska były notowane chmury mające długość nawet 1000 km!

Unosi się zazwyczaj na wysokości 100-200 metrów i przesuwa z prędkością około 40-70 km/h. Z przodu chmury znajduje się silny pionowy ruch, który transportuje powietrze przez chmurę i tworzy efekt rolki. Wówczas powietrze znajdujące się w środku i tylnej części chmury staje się turbulentne i opada. Chmura dość szybko rozprasza się nad lądem z powodu niewystarczającej wilgoci w atmosferze.

Schemat powstawania chmury rolkowej Volutus

Niezwykłe formacje chmur zostały tu zauważone od czasów starożytnych. Z kolei piloci Royal Air Force po raz pierwszy zgłosili to zjawisko w 1942 roku.

W tym sezonie Morning Glory po raz pierwszy zauważono w środowy 19.09 poranek - informuje Bureau of Meteorology.

Ponad 350 km chmura rolkowa, 19 września 2018 roku

- Mieliśmy fantastyczny przykład, można powiedzieć, że książkowy zjawiska chmury rolkowej - dodał australijski instytut meteorologiczny.

Chmura rolkowa na północną Australią. 19 września 2018 roku

Foto: Harry Lavers